شهر خورموج بوشهر یکی از شهرهای استان بوشهر در جنوب غربی ایران است. واقع در ساحل خلیج‌فارس، این شهر از شهرهای ساحلی و توریستی برجسته در ایران و همچنین یکی از جاذبه های گردشگری بوشهر به شمار می‌رود. خورموج با آب‌وهوای معتدل و جذاب، مناظر طبیعی زیبا و سواحل خوش آب‌وهوا، یک مقصد تفریحی و گردشگری محبوب است. خورموج به دلیل واقع‌شدن در سواحل خلیج‌فارس، دارای سواحل شنی و دریایی زیباست که جاذبه‌ای برای گردشگران و علاقه‌مندان به مشاهده مناظر طبیعی است. در این مقاله به معرفی جاذبه‌های تاریخی-فرهنگی خورموج- اهرم-دشتستان خواهیم پرداخت.
قلعه خورموج دشتی
این قلعه یک قلعه تاریخی واقع در شهرستان خورموج در استان هرمزگان ایران است. این قلعه در جنوب شرقی ایران واقع‌شده و به دلیل موقعیت جغرافیایی‌اش در نزدیکی دریای عمان و برخورداری از چشمه‌های آب شیرین، موردتوجه گردشگران قرار دارد. قلعه خورموج دشتی در دورهٔ صفویه بناشده و سپس در دورهٔ قاجاریه بهبودهایی در آن انجام شد. این قلعه از آجر ساخته‌شده و دارای برج‌ها، باروها، پله‌ها و سراها است. بناهای داخلی قلعه شامل اتاق‌های مختلف، حیاط‌ها و آشپزخانه‌های قدیمی هستند.
قسمتی از قلعه به‌عنوان موزهٔ خورموج دشتی و مرکز مطالعات تاریخی بهره‌برداری می‌شود. قلعه خورموج دشتی ازنظر تاریخی و فرهنگی بسیار ارزشمند است و جاذبه‌ای برای گردشگران و علاقه‌مندان به تاریخ و معماری قدیمی می‌باشد. همچنین، موقعیت نزدیکی این قلعه به سواحل زیبای خلیج‌فارس و امکانات تفریحی مرتبط، آن را به یک مقصد دلپذیر برای گردشگران ساحلی تبدیل کرده است.
جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی اهرم
اهرم به‌عنوان یکی از میراث جهانی یونسکو شناخته‌شده است. علت این شناخته شدن مربوط به بازمانده‌های تاریخی منحصربه‌فردی است که در این منطقه قرار دارد. بناهای باستانی مانند قلعه اهرم، بازمانده‌های شهر قدیمی، آبگرم‌ها، بناهای زیبای بندری و مقبره‌های باستانی، جاذبه‌های گردشگری اصلی اهرم هستند. در ادامه جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی اهرم را معرفی خواهیم کرد.
قلعه کلات اهرم
این قلعه یکی از جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی شهر اهرم است. و یکی از جاذبه های گردشگری بوشهر نیز به شمار می رود. این قلعه در شمال شرقی شهر اهرم واقع‌شده و قدمتی بسیار قدیمی دارد. قلعه کلات اهرم به‌عنوان یک اثر تاریخی مهم، جذابیت بسیاری برای بازدیدکنندگان دارد. این قلعه در دوره ساسانی بناشده و در طول تاریخ تغییرات و تعمیراتی را تجربه کرده است. ساختمان اصلی قلعه از سنگ و آجر ساخته‌شده و طراحی و ساخت آن نشان‌دهنده مهارت و هنر معماری آن دوران است.
قلعه کلات اهرم دارای برج‌ها، حوضچه‌ها، سراها و دیوارهایی باضخامت قابل‌توجه است که به‌عنوان سیستم دفاعی درگذشته استفاده می‌شده است. در داخل قلعه کلات اهرم می‌توانید به بازدید از اتاق‌ها، پاساژها، پله‌ها و بالکن‌های زیبا بپردازید. این قلعه به خاطر زیبایی معماری خود و محوطه‌ای تاریخی که در آن واقع‌شده، جذب گردشگران زیادی است. همچنین، از بالای قلعه می‌توانید منظره‌ای زیبا از اطراف و دریاچه همدان را مشاهده کنید.
جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی دشتستان
دشتستان یک شهرستان در استان بوشهر در جنوب غرب ایران است. این شهرستان در شمال خلیج‌فارس واقع‌شده و محدوده زمینی آن از شمال به شهرستان بوشهر، از شرق به شهرستان خورموج و استان هرمزگان، از جنوب به خلیج‌فارس و از غرب به استان خوزستان محدود می‌شود. در ادامه به معرفی جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی دشتستان خواهیم پرداخت.
کاخ کوروش دشتستان
این کاخ بازمانده از دوران تمدن شکوهمند ایران، در سال ۱۳۵۰ به‌وسیله هیئت باستان‌شناسی ایران حفاری‌شده است. با توجه به شیوه‌های معماری و استفاده از سنگ سیاه‌وسفید زمان احداث آن را به دوره کوروش بنیان‌گذار سلسله هخامنشی منسوب کرده‌اند. کاخ کوروش دشتستان که مربوط به دوره هخامنشی است در برازجان، ورودی شهر واقع‌شده و در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۰۴۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
در شهرستان برازجان آثار و بقایای ۳ کاخ هخامنشی به نامهای کاخ چرخاب، کاخ سنگ سیاه (که در بین اهالی به کاخ نظر آقا مشهور است) و کاخ بردک سیاه وجود دارد. محوطه‌های باستانی محل واقع‌شدن این سه کاخ هم ازلحاظ تاریخی دارای ارزش بالایی است و هم بناهای موجود در آن‌ها آثاری ویژه در هنر معماری ایرانیان محسوب می‌شوند. بر اساس شواهد و اسناد به‌دست‌آمده معماری داخلی این ۳ کاخ وام گرفته از کاخ بزرگ آپادانا درشوش پایتخت اصلی هخامنشی بوده است. کاخ چرخاب از کاخ‌های زمستانی کوروش هخامنشی بوده و تنها و یا حداقل اصلی‌ترین سند معماری است که ثابت می‌کند خلیج‌فارس از دوران باستان متعلق به ایرانیان است. این کاخ، واقع در شهر برازجان از توابع بخش مرکزی شهرستان دشتستان یکی از آثار تاریخی و از نقاط دیدنی استان بوشهر است.
منطقه تاریخی توز دشتستان
این منطقه یکی از مناطق تاریخی و باستانی در دشتستان است. این منطقه در شهرستان دشتستان واقع‌شده و دارای آثار تاریخی و فرهنگی قدیمی است. توز به‌عنوان یکی از روستاهای قدیمی در منطقه به شهر شناخته می‌شود و تاریخچه‌ای قدیمی دارد. در منطقه تاریخی توز، می‌توانید با برخورداری از خانه‌های سنتی و معماری محلی، فرهنگ وزندگی سنتی مردم این منطقه را تجربه کنید. خانه‌های سنتی توز با استفاده از مصالح محلی مانند خاک، سفال و چوب ساخته‌شده‌اند و نمونه‌های زیبا و برجسته از معماری سنتی استان بوشهر را نمایان می‌کنند.
علاوه بر خانه‌های سنتی، در منطقه تاریخی توز می‌توانید به عناصری مانند مسجد، حمام و بازار قدیمی نیز برخورد کنید. این آثار تاریخی نشانگر فرهنگ و تاریخ این منطقه است و به جاودانگی فرهنگ محلی کمک می‌کنند. بازدید از منطقه تاریخی توز می‌تواند به شما فرصتی منحصربه‌فرد برای شناخت بهتر تاریخ و فرهنگ دشتستان و استان بوشهر بدهد. همچنین، می‌توانید از آثار باستانی و معماری سنتی زیبای این منطقه عکس‌برداری کنید و لحظات خاطره‌انگیزی را در این مکان به یاد بیاورید.
کوشک اردشیر دشتستان
این بنا یکی از آثار تاریخی و باستانی در دشتستان است. این کوشک در حوالی شهرستان دشتستان واقع‌شده و به دوران ساسانی تعلق دارد. و یکی از جاذبه های گردشگری بوشهر نیز محسوب می گردد. نام این کوشک به خاطر ارتباط آن با اردشیر دوم، پادشاه ساسانی، به این شکل شناخته‌شده است. کوشک اردشیر به‌عنوان یک قلعه باستانی و نمونه‌ای از معماری دوران ساسانی محسوب می‌شود. این ساختمان در دوران یزدگرد ساخته‌شده و به‌منظور دفاع و امنیت استفاده می‌شده است. طراحی و ساختار کوشک اردشیر شامل دیوارهای سنگی ضخیم، برج‌های دفاعی و سازه‌های داخلی متنوع می‌باشد.
علاوه بر ارتباط تاریخی و باستانی، کوشک اردشیر همچنین به دلیل قرار گرفتن در محیطی طبیعی زیبا و دل‌نشین، جذب گردشگران و علاقه‌مندان به طبیعت و تاریخ می‌شود. امکان بازدید و تجربه از فضای داخلی و برج‌های کوشک، این مکان را به یک مقصد محبوب برای عکاسی و شناخت بهتر تاریخ و فرهنگ منطقه تبدیل کرده است. بازدید از کوشک اردشیر به شما فرصتی می‌دهد تا با معماری و اسطوره‌های دوران ساسانی آشنا شوید و از چشم‌انداز زیبای اطراف این ساختمان لذت ببرید.
کاخ بردک سیاه دشتستان
این کاخ یک ساختمان تاریخی و باستانی با سبک معماری و مصالحی که در ساخت کاخ پاسارگاد و کاخ کوروش استفاده‌شده، در شمال برازجان در دشتستان قرار دارد. قصر با ده ستون در دو ردیف ساخته‌شده است و نام آن به دلیل استفاده از سنگ سیاه در زیر پایه‌های ستون‌ها به “بردک سیاه” است. این مکان به‌عنوان یکی از جاهای دیدنی در دشتستان شناخته می‌شود.
