خرمشهر، شهری در استان خوزستان است، که در جنوب غربی ایران واقع‌شده است. این شهر در دامنه‌های جنوبی رشته‌کوه‌های زاگرس و در نزدیکی شهرآبادان قرار دارد. خرمشهر در دهستان خرمشهر واقع‌شده و جمعیتی حدود ۲۲۰,۰۰۰ نفر دارد. خرمشهر به لحاظ جاذبه‌های طبیعی و گردشگری نیز دارای مناظر زیبا و مناطقی جذاب است. در این مقاله به معرفی جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی خرمشهر- رامهرمز- شادگان خواهیم پرداخت.
پل آزادی یا قدیم خرمشهر
خرمشهر در انتهایی‌ترین نقطه خوزستان واقع‌شده و اسکله‌های آن نیز در کرانه‌های اروندرود جای گرفته است. پل آزادی خرمشهر تنها پلی در ایران است که تصویر آن سه مرتبه به‌عنوان یادبود، در تمبر چاپ‌شده است. بخش‌هایی از این پل در زمان جنگ ایران و عراق که خرمشهر به اشغال نیروهای بعثی درآمد، تخریب‌شده که پس از جنگ مورد مرمت قرار گرفت و پس‌ازآن نیز فقط مرمت‌های جزئی در آن صورت پذیرفت.
تاریخچه پل قدیم خرمشهر
زمان احداث پل قدیم یا آزادی به سال ۱۹۶۰ میلادی می‌رسد. و پس از مقاومت خونین مردم به نام پل آزادی مشهور شد. این پل در بین مردم بیشتر تحت عنوان پل قدیم شناخته می‌شود که نخستین پل خرمشهر و یکی از جاذبه‌های گردشگری بعد از جنگ ایران و عراق می‌باشد. این پل در زمان جنگ، محافظ و خاک‌ریز رزمندگان عزیز کشورمان، در برابر تجاوز بعثی‌ها قرار گرفت. قدمت پل قدیم به ۵۶ سال می‌رسد و یکی از مهم‌ترین مکان خاطره‌ها و رویدادها و همچنین یکی از جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی خرمشهر محسوب می‌شود.
پل شهید جهان آرا پل دوم خرمشهر
این پل یکی از جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی شهرستان خرمشهر است که در خوزستان و خیابان پل جدید واقع‌شده است. بازدید از پل شهید جهان آراپل دوم بسیار جالب و دیدنی می‌باشد و پیشنهاد می‌کنیم حتماً به دیدن این پل بروید و تجربه‌ای دل انگیز را تجربه کنید.
مجتمع تجاری تفریحی برلیان خرمشهر
این مجتمع زیبا و باشکوه به شکل نمای کشتی زیبایی طراحی گردیده است. و هدف از طراحی این شکل خلق اثر منحصربه‌فرد و ویژه و استفاده از نوآوری و تکنیک‌های جدید می‌باشد. نمای ظاهری ساختمان‌ها می‌تواند معرف اصلی آن‌ها باشد و برای همیشه در حافظه بازدیدکنندگان باقی بماند. مسئله حائز اهمیت درباره این مجتمع این است که ساختمانی با این مشخصات برای اولین بار در منطقه اجراشده و زیبایی خاصی در شب و روز به آن بخشیده است، که چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌نماید. پیشنهاد می‌کنیم حتماً به این مجتمع زیبا و منحصربه‌فرد بروید و در آنجا به تفریح و گردش بپردازید.
اسکله قایقرانی خرمشهر
شهر خرمشهر دارای قدمتی دیرینه است که در بخش‌های انتهایی و پست و باتلاقی استان خوزستان قرارگرفته است. یکی از جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی خرمشهر اسکله قایقرانی آن می‌باشد که در منطقه کوت شیخ و بلوار بایندر و پارک ساحلی قرارگرفته است. این اسکله قایقرانی دارای یک ایستگاه مدرن است که با تلفیق معماری سنتی جلوه زیبا و موردتوجهی به اسکله داده است. مردمی که در آنجا سکونت می‌کنند برای تردد و عبور از رودخانه و دسترسی به مرکز شهر از قایق‌های موتوری استفاده می‌کنند. این اسکله بسیار مناسب افرادی است که برای مسافرت و تفریح به آنجا آمده‌اند. و پیشنهاد ما این است برای یک‌بار هم که شده بازدید از این اسکله را از دست ندهید.
موزه خرمشهر
این موزه به چهار قسمت مقاومت، اشغال، آزادسازی و بازسازی تشکیل‌شده است. و هر قسمت از آن نیز بخش‌هایی از دلاوری‌های زمان دفاع مقدس را به نمایش می‌کشد. در بخش‌های از موزه خرمشهر مجسمه‌ها و عکس‌ها و آثار باقیمانده از سرداران شهید حماسه مقاومت خرمشهر مانند: محمدعلی جهان‌آرا، بدالرضا موسوی، از فرماندهان سپاه و شهدای ارتش و سپاه را می‌توانید ببینید. و مطالبی در مورد آن‌ها مطالعه کنید. ساختمان موزه نمایی موشک خورده دارد که ویرانی‌های حاصل از جنگ را تداعی می‌کند. یکی دیگر از المان‌های باقیمانده از زمان اشغال، دست خط عراقی‌ها در گوشه و کنار دیوارهاست که بر روی یکی از آن‌ها نوشته‌شده آمده‌ایم تا بمانیم. این را هم یادآور شویم که در موزه خرمشهر امکاناتی از قبیل پارکینگ و بوفه و سرویس بهداشتی وجود دارد که بازدیدکنندگان عزیز و گرامی می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند.
بازار سیف خرمشهر
این بازار یکی از مجتمع‌های تجاری و معروف شهر خرمشهر می‌باشد، و به نظر می‌رسد در میان مردم از محبوبیت بسیاری برخورداراست. بازار سیف ازنظر معماری نیز بسیار موردتوجه است و با معماری زیبای خود هر رهگذری را به‌سوی خود می‌کشاند. شما می‌توانید انواع کالاهای موردنیاز خود را در بازار سیف خرمشهر تهیه کنید. و پیشنهاد می‌کنیم حتماً از این جاذبه دیدن فرمائید.
مجتمع گردشگری جزیره مینو خرمشهر
این جزیره از توابع استان خوزستان به شمار می‌رود. و بین آبادان و خرمشهر قرارگرفته است که با خرمشهر در حدود ۱۱ کیلومتر و با آبادان در حدود ۱۰ کیلومتر فاصله دارد. مساحت جزیره حدوداً به۹ کیلومتر می‌رسد که در دل اروندرود شناور مانده است. و به‌وسیله اروندرود از خشکی جداشده است. برای دسترسی به جزیره پلی فلزی ساخته‌شده است که در ضلع جنوبی جزیره واقع‌شده است. در داخل جزیره مینو شهر کوچک واقع است که جمعیت آن ۱۲ هزار نفر می‌باشد و به زبان عربی تکلم می‌کنند.
درباره جزیره مینو
در جزیره مینو اتاق‌های برای پذیرایی از میهمانان از جنس نی ساخته‌شده است. که در این اتاق‌ها می‌توانید طعم واقعی و اصلی غذاهای عربی و جنوبی ازجمله ماهی شکم پر و قهوه عربی را تجربه کنید. لازم است بدانید که ساختن مضیف یا مهمانخانه یکی از سنت‌های قدیمی مناطق اعراب نشین است که با نی ساخته می‌شوند. ازجمله مضیفی که قدمت چند هزارساله دارد و متعلق به حاج عبدالله نورانی می‌باشد که ازلحاظ ساختار و منحصربه‌فرد و قدمتش بسیار موردتوجه است.
اگر شما به داخل یکی از این مضیف ها بروید می‌توانید سفری در زمان را احساس کنید که به زمان دوران قبل از میلاد و دوره سومری‌ها می‌روید که مردم در آن زمان خانه‌های خود را در کنار رودها و تالاب‌ها و با نی می‌ساختند. فصل پاییز و بهار بهترین زمان سفر به این جزیره می‌باشد زیرا که هوای آن در این فصول بسیار دلپذیر و خنک است. پیشنهاد می‌کنیم حتماً برای بازدید به این جزیره بروید و از حال و هوای خاص و منحصربه‌فرد آن نهایت لذت را ببرید.
کنزالمال خرمشهر
این مجتمع یکی از مراکز خریدی است که در سال‌های اخیر بسیار در بین مردم محبوبیت یافته است. کنزالمال دارای تنوع زیاد اجناس و کالا می باشد. که شما می‌توانید بسیاری از مایحتاج خود را ازآنجا تهیه کنید. مجتمع تجاری کنزالمال بسیار پرتجمع و پر رفت‌وآمد می‌باشد. بهتر است بگوئیم که به دلیل همین رفت‌وآمدها گاها ترافیک ایجاد می‌شود. اما درعین‌حال نیز این مرکز مکان مناسبی برای خرید و گذراندن اوقات فراغت به همراه خانواده و دوستان بوده و شما می‌توانید به همراه گردش تجربه خرید راحت و ارزان را نیز به دست آورید.
کشتی زمان جنگ اروند صغیر خرمشهر
این کشتی یکی از جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی خرمشهر می‌باشد. که از زمان هشت سال جنگ تحمیلی باقیمانده است. و از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری خرمشهر نیز محسوب می‌شود. متأسفانه بافتهای این اثر تاریخی رفته‌رفته در حال از بین رفتن می‌باشد. امید است از جاذبه‌های کشور به‌درستی محافظت شود تا در آینده مجبور به خلق آثار جدید برای گردشگری نباشیم. گفته‌شده است که در کشورهایی از قبیل ژاپن، روسیه، آلمان که درگیر جنگ‌های جهانی اول و دوم بودند. بخش‌هایی از آثار باقیمانده از جنگ‌های خود را در کنار تغییر کاربری در کنار حفظ کالبد بیرونی حفظ کرده‌اند که سالانه میلیون‌ها دلار از طریق جذب توریست درآمد کسب می‌کنند.
کانال عضدی خرمشهر
این کانال یکی از آثار تاریخی و فرهنگی خرمشهر و استان خوزستان می‌باشد که تاریخ احداث آن نیز به عهد عضد الدوله دیلمی در بین سال‌های ۳۲۴-۳۷۲ قمری برمی‌گردد. که شهر خرمشهر را به دو قسمت جنوبی و شمالی تقسیم می‌کند. کانال عضدی دارای ۴۶۰۰ متر طول و ۲۰۰ متر عرض می‌باشد که ساخت آن نیز ۴۷ سال به طول انجامید.
بازار ماهی‌فروشان خرمشهر
این بازار در نزدیکی رودخانه کارون و مقابل درب خروجی بازار صفا قرارگرفته است. ماهی‌های بازار ماهی‌فروشان خرمشهر بسیار تازه می‌باشند. و در کنار بازار ماهی‌فروشان قایق‌های صیادی و بازارلنج ها قرار دارند که دیدن از آن‌ها در مواقع خرید ماهی بسیار جالب می‌باشد. در این بازار انواع ماهی‌های سنگسر، کپور، شوریده، شانگ، و صبور به فروش می‌رسند. جالب است بدانید مردم بومی منطقه با دست‌پخت مخصوص خود غذاهای دریایی خوشمزه‌ای طبخ می‌کنند. اگر هوس خوردن ماهی تازه و خوش‌طعم جنوب را کرده‌اید حتماً به بازار ماهی‌فروشان خرمشهر سر بزنید.
ساختمان تاریخی هلال‌احمر خرمشهر
این ساختمان یکی از بناهای تاریخی و جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی خرمشهر می‌باشد. که در دوطبقه ساخته‌شده است. معماری بنا جوری ساخته‌شده است که بر اساس اقلیم منطقه اگر در تابستان‌های گرم داخل ساختمان بروید گرمای کمتری نسبت به اطراف حس خواهید کرد. و علت آن نیز، وجود ایوان‌هایی در مقابل اتاق‌هاست که موجب می‌شود نور آفتاب به داخل خانه تا حد زیادی وارد نشود. و درنتیجه فضای داخلی بنا خنک‌تر می‌ماند. زمان ساخت ساختمان هلال‌احمر به زمان قاجار بازمی‌گردد که از این بنا به‌عنوان کنسولگری انگلیس استفاده می‌شد که مقامات انگلیسی به‌راحتی بتوانند به ایران رفت‌وآمد داشته باشند. نکته جالب دیگر این است که وجود بسیاری ایوان در بنا موجب تهویه هوای درون بنا می‌شود که بیشتر سبک اروپایی می‌باشد. این بنا در سال ۷۹ به ثبت ملی رسیده است و آن را با شماره ۲۸۴۵ می‌توانید در لیست آثار ملی ایران پیدا کنید.
بازار بزرگ رضا خرمشهر
این بازار یکی از بزرگ‌ترین و معتبرترین پاساژهای خرمشهر است. که دارای مغازه‌های متنوع، رستوران‌ها و کافه‌ها می‌باشد که شما می‌توانید در کنار لذت خرید استراحت کنید و خوراکی‌هایی نیز نوش جان‌کنید.
قصر فیلیه یا کاخ شیخ خزعل خرمشهر
شیخ خزعل پسر حاج جابر نصرت ملک در سال ۱۲۳۸ هجری قمری در خوزستان متولد شد و در حدود ۲۹ سال نیز بر آن منطقه حکمرانی کرد. کاخ شیخ خزعل در منطقه فیلیه خرمشهر قرار دارد. و در حدود ۸۱ سال قدمت دارد و یکی از بناهای تاریخی و همچنین جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی خرمشهر محسوب می‌شود. کاخ شیخ خزعل زیربنایی در حدود ۷۸۸ مترمربع دارد. و در کنار نهر فیلیه خرمشهر قرارگرفته است. متأسفانه در اثر جنگ تحمیلی و عوامل طبیعی قسمت‌هایی از کاخ تخریب شد که پس پایان یافتن جنگ تحمیلی بار دیگر مرمت یافت.
جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی رامهرمز
شهرستان رامهرمز یکی از شهرهای استان خوزستان است و در جنوب غربی ایران قرارگرفته است. و مرکز این شهرستان شهر رامهرمز است. رامهرمز دارای آب‌وهوای گرم است و مردم آن نیز اکثراً از قوم لر می‌باشند که به گویش لری رامهرمزی سخن می‌گویند. در ادامه برخی از جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی رامهرمز را معرفی خواهیم کرد.
عمارت صمیمی رامهرمز
این عمارت یکی از آثار به جامانده از دوران قاجاریه می‌باشد که یکی از جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی رامهرمز نیز محسوب می‌شود. این باغ به امیرسپهدار نیز شهرت دارد. که نام یکی از امیران دوره مظفرالدین شاه قاجار بوده است. سازنده این عمارت که امیرحسین خان سپهدار بود، فرصت زندگی در این عمارت را نداشت و پس از او نیز نام آن را عمارت صمیمی نهادند. مساحت عمارت صمیمی ۱۶.۵۰۰ مترمربع است و معماری‌اش از باغ فرنگی الهام گرفته‌شده است. عمارت اندرونی دوطبقه است و همچنین شامل سرسرا، سفره‌خانه، چهار اتاق و اتاق نگهبان، حوض، راهرو در زیرزمین و در روبروی عمارت نیز برج و باروی نگهبانی به چشم می‌خورد. در حال حاضر سازمان میراث فرهنگی مالک عمارت صمیمی است و در روزهای تعطیل مانند تعطیلات نوروز امکان بازدید از باغ امیر سپهدار وجود دارد.
دژ گلی رامهرمز
این دژ یکی از بناهای باستانی است. که قدمت بسیاری زیادی دارد و بازدید از آن تجربه خوبی را برایتان رقم می‌زند. دژ گلی رامهرمز درگذشته بدون امکانات ساخت‌وساز ساخته‌شده است. اطراف دژ فضای مناسب برای گشت‌وگذار و پیک‌نیک وجود دارد که شما می‌توانید با توجه به فصل مناسب بدون هیچ مبلغی از آن دیدن کنید.
قلعه دا و دختر رامهرمز
این قلعه بر فراز کوه‌های گلچین و در سه کیلومتری رامهرمز و استان خوزستان قرارگرفته است. دیرینگی آن نیز به زمان ساسانیان بازمی‌گردد. قلعه دا و دختر در ارتفاع ۶۰۰ متری قرارگرفته است و برای بالا رفتن از آن ۳۰ دقیقه موردنیاز است. قلعه دا و دختر در میان‌دامنه‌های کوه‌های گچی قرارگرفته است و از گچ نیز برای ساخت آن استفاده‌شده است. نام این قلعه که برگرفته از زبان محلی به معنی دا و دور که معنای آن مادر و دخترمی باشد.
درباره معماری این قلعه باید بگوییم که به سبک قلعه‌های رومی دریای مدیترانه ساخته‌شده است. برخی معتقدند نام قلعه دا و دختر نشان دهنده ارزش و عظمت زن در آن زمان‌ها را می‌رساند. متأسفانه به دلیل بازدیدهای مکرر و انفجارهای کارخانه سیمان که در اطراف بنا قرارگرفته‌اند بخشی از قلعه تخریب گشته است. با توجه به معماری خاص و منحصربه‌فرد بودن قلعه در منطقه در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۱۴۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
قلعه امیر مجاهد رامهرمز
این قلعه که بانام‌های باغ امیر مجاهد و قلعه بهبهانی نیز شناخته می‌شود. یکی از جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی رامهرمز نیز محسوب می‌شود. قلعه امیرمجاهد توسط یکی از خان‌های بزرگ ایل بختیاری به نام امیرمجاهد بختیاری در اواخر قاجار احداث شد و به همین نام نیز خوانده شد. در اطراف قلعه امیرمجاهد درختان مختلفی ازجمله پرتقال، نخل و همچنین بوته‌های گل گیاه وجود دارد که جلوه خوبی به آن بخشیده است. قلعه امیرمجاهد به شماره ثبت ۳۷۷۱ مورخ ۱۲/۶/۱۳۸۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
موزه پزشکی رامهرمز
این موزه توسط دکتر عبدالجلیل کلانتر تأسیس‌شده است. که یکی از پزشکان و جراحان حاذق کشور است. ایشان مردی خیر و افتخارآفرین هستند و با تیم پزشکی خود به نقاط مختلف کشور رفته و مردم را به‌صورت رایگان درمان می‌کند. ایشان همچنین خانه پدری خویش را به موزه پزشکی تبدیل کردند که اولین موزه خوزستان نیز می‌باشد. و سالانه گردشگران زیادی را نیز به‌سوی خود می‌کشاند.
جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی شادگان
شادگان یکی از شهرهای استان خوزستان در جنوب غربی ایران است. در این شهر بیش از ۱۲ هزار هکتار نخلیات و ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار اصله نخل وجود دارد و سالانه مقدار زیادی خرما از این منطقه برداشت می‌شود. در ادامه جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی شادگان را معرفی می‌کنیم.
آرامگاه ملافاضل سکرانی شادگان
ملا فاضل سکرانی یکی از شاعران و ادیبان عرب خوزستانی می‌باشد. وی فرزند یعقوب سکرانی می‌باشد که در ماه محرم سال ۱۳۴۰ هجری قمری در شهر شادگان متولد شد. سال پیش از مرگش در اهواز موفق به کسب جایزهٔ دوسالانهٔ «عیلام» توسط مؤسسهٔ فرهنگی هنری «المعلم» شد. سکرانی از دوران کودکی‌اش علاقهٔ خاصی به شعر و ادبیات داشته و خواندن صحیح قرآن را نیز در همان دوران از روحانیون معروف آن منطقه آموخت. سکرانی نوشتن و خواندن انواع قصیده‌های شعری و حفظ و سرایش را از استادش، سید رضا فرزند سید صالح ابراهیمی فراگرفت.
برخی از دوستداران ادبیات خواستار درج نام این شاعر به‌عنوان نماد شعر اهل‌بیت در شهر اهواز به‌عنوان مرکز استان و شهر شادگان به‌عنوان زادگاه ایشان شدند. وی از بزرگان شعر شعبی استان خوزستان به شمار می‌آید و شهرت وی از مرزهای ایران گذشته و در آن‌سوی مرزها هم‌تراز با بزرگان شعر شعبی عربی از ایشان یاد می‌شود. سکرانی به «عمید ابوذیه» شهرت گرفته است وی همچنین در جشنواره شعر رضوی پس از احمد الحدراوی شاعر عراقی، مقام دوم را کسب کرد.
