شهرستان تاریخی داراب با بیش از ۱۰۰ اثر ثبتی تاریخی و طبیعی در جنوب ایران و جنوب شرقی استان فارس قرار دارد. وجه‌تسمیه این شهرستان برگرفته از نام داریوش است. و در شاهنامه فردوسی هم روایت‌شده و قدمتی چندین هزارساله دارد. شهرستان داراب ازنظر جمعیت و وسعت چهارمین شهرستان بزرگ فارس بین ۳۷ شهرستان می‌باشد. امروزه گردشگری مذهبی با همه جزئیات و گونه‌های مختلف آن، به سبب ویژگی‌های ساختاری و کارکردی خاص در زمره گردشگری جهانی جای گرفته است. به طوریکه حوزه نفوذ آن، سرتاسر جهان را فراگرفته است. در مقاله حاضر با جاذبه‌های مذهبی داراب بیشتر آشنا خواهیم شد.
مسجد جامع داراب
مسجد جامع داراب مربوط به دوره سلجوقیان است و در داراب، داخل شهر واقع‌شده است. این اثر در تاریخ ۱۹ دی ۱۳۵۶ با شمارهٔ ثبت ۱۵۹۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. ویژگی منحصربه‌فرد مسجد جامع داراب، چهار مناره آن است. مسجد جامع داراب یک بنای تاریخی – مذهبی است و می‌تواند جاذبه‌ای خاص برای گردشگران باشد. این بنا به خاطر سبک معماری متفاوتش نسبت به سایر مساجد دارای سبک هندی است. و آن را شبیه به آرامگاه اعتمادالدوله تهرانی در آگرای هند و نیز خدای خانه مسجد جامع عتیق می‌دانند.
بنای اصلی مسجد به‌صورت مکعب مستطیل است. که در زوایای چهارگانه آن چهار مناره دیده می‌شود. بزرگ‌ترین بخش بنا، شبستان مرکزی آن است. که در سمت شمال و جنوب آن دو ایوان سراسری پهن و در سمت غرب آن دو ایوان کم‌پهنا با سقف کوتاه قرار دارد. که این ایوان‌ها به‌وسیله چندین دهلیز کوچک و بزرگ به فضای بیرونی مسجد وصل می‌شود.
معماری مسجد جامع داراب
معماری این مسجد آجری به شیوه بناهای دوره سلجوقی است و مساحت آن به ۳۸۰ مترمربع می‌رسد. مناره‌های این مسجد برخلاف بیشترمساجد ایرانی دایره شکل نیست. بلکه از ۱۲ ضلع مساوی تشکیل‌شده که روی آن‌ها نزدیک نیم متر بارو سازی گچ، آجر و سنگ با اشکال مربع و لوزی خانه‌بندی و تزئین شده است. فضای وسیع مسجد پوشیده از درختان تنومند خرما پرتقال و نارنج است. بنای اصلی مسجد به‌صورت مکعب مستطیل قرارگرفته که زوایای چهارگانه آن چهار مناره تنومند نسبتاً کوتاه به زیبایی آن افزوده می‌شود.
بزرگ‌ترین قسمت بنا شبستان مرکزی آن است. که در طرف شمال و جنوب آن دو ایوان سراسری عریض و در طرف غرب آن دو ایوان کم‌عرض تر با سقف کوتاه‌تر قرارگرفته است. این ایوان‌ها به‌وسیله چندین دهلیز کوچک و بزرگ به فضای بیرونی مسجد (راه دارند) یا وصل می‌شوند. و در قسمت جنوبی آن فضای بیرونی بزرگی و در شمال آن منبری از گل و گچ وجود داشته که اینک اثری از آن موجود نیست.
آرامگاه دحیه کلبی داراب
در اوایل اسلام، دحیه کلبی که از یاران پیامبر (ص) بود. به‌عنوان نماینده امام حسن (ع) به این منطقه آمد. دحیه کلبی اصالتاً یمنی بود و مقبره او در نزدیکی داراب و در ۵ کیلومتری جاده داراب شیراز، کنار روستای جمسی واقع‌شده است.
امامزاده احمد و موسی داراب
امامزاده احمد بن موسی (علیه‌السلام) فرزند امام موسی کاظم (علیه‌السلام) است. مزارهای متعددی به این امامزاده در شهر کربلا و شهر دیالی و شهر سماوه از توابع استان مثنی در کشور عراق و اسفراینِ خراسان منسوب است. که جای تردید دارد، و بسیاری از منابع، مدفن احمد بن موسی (علیه‌السلام) را در شیراز می‌دانند که به شاهچراغ، مشهور است.
ویژگی های بقعه امامزاده احمد و موسی داراب
ساختمان بقعه، به ابعاد تقریبی ۵ • ۵ متر و دارای شکل مربع است. و دارای ایوانی در سمت جنوب و گنبدی مخروطی شکل، به ارتفاع نزدیک به سه متر است. که بارنگ سبز نقاشی شده است. ورودی بنا، یک متر از کف صحن ارتفاع دارد و با دو پلکان، به ایوان آن متصل می‌شود. اتاق مرقد، حدود بیست مترمربع مساحت دارد و وسط آن، قبری به چشم می‌خورد. که ضریح آهنی سبزرنگی نیز روی آن، نصب‌شده است همچنین ممکن است زیارتگاه احمد و موسی (علیه‌السلام) مدفن یکی از نوادگان امام هفتم باشد. که تشابه اسمی و نسبی وی با احمد بن موسی علیه‌السلام سبب اشتباه در انتساب این مزار به وی شده است.