جاذبههای مذهبی، مثل امامزاده ها و اماکن متبرکه استان گیلان هر ساله بهویژه در اوج سفرهای تابستانی و نوروزی تعداد زیادی از گردشگران را به سوی خود جذب کرده و مأمنی برای مسافران خسته دل است.
بقعه سید حمزه و سید سلیمان- صومعه سرا
امامزادگان سید سلیمان و سید حمزه (ع) از نوادگان حضرت امام موسی کاظم علیه السلام و از سادات معظم موسوی مدفون در خاک گیلان هستند. مزار و بقعه شریفشان در روستای نفوت از توابع شهر صومعه سرا واقع شده است. ضریح مشبک چوبى بر روى مرقد امامزادگان قرار دارد که براساس اطلاعات موجود تاریخ ساخت آن سال ۱۲۷۲ ه . ق است. مساحت این بقعه تقریبا هشت هزار مترمربع و اطرافش نیز قبرستان عمومی روستا می باشد.
از جاذبه های این بقعه می توان به چشمه آب گوارایی اشاره کرد که این چشمه متبرک هست و زایران در آنجه شمع روشن میکنند. و مراسم زوارکشی برگزار میکنند. بنا به افسانه ای در این چشمه متبرک ماری وجود دارد که از چشمه محافظت میکند البته صحت آن ثابت نشده است.
بقعه بیبی فاطمه-صومعه سرا
بیبی فاطمه مشهور به خیرالنساء در مغرب شهر صومعهسرا و در انتهای پارک کودک قرار دارد.
بقعه امامزاده محمد و هادی (شاه شهیدان)- رودبار
این بقعه متبرکه شاه شهیدان مرقد دو تن از فرزندان شهید عبدالله بن زید بن علی بن الحسین علیهالسلام است که پس از شهادت حضرت رضا (علیهالسلام) به گیلان آمدند و چندین سال با دستنشاندگان خلفای عباسی و ملحدان جنگیدند. تعدادی از این بزرگواران که زنده مانده بودند به نقاط کوهستانی گیلان پناه بردند. بقعه امامزاده محمد و هادی در آبادی شاه شهیدان در ۵۰ کیلومتری شمال شرقی رودبار از ییلاقات معروف رودبار میباشد.
ازجمله این سادات و امامزادگان، امامزاده هادی و امامزاده محمد (علیهماالسلام) نیز به منطقه اسپهبدان دیلمان پناه میبرند تا اینکه سرانجام کفار آن دو بزرگوار را یافته و به شهادت میرسانند. اجساد مطهر این بزرگواران در محل فعلی شاه شهیدان به خاک سپرده میشود تا اینکه سرانجام پس از گذشت ۳۰۰ سال محل به خاکسپاری آنان کشفشده و بقعهای بر مزار آنان ساخته میشود؛ و همچنین در این بقعه مراسمهایی مثل واچینی انجام میشود.
گنبد پیر محله (آرامگاه پیر محله یا بقعه پیر محله) -رودسر
آرامگاه پیر محله بقعهای عجیب در استان گیلان و در شهرستان رودسر، روستای پیر محله واقعشده و مربوط به دوره صفوی است. این اثر در تاریخ ۵ دی ۱۳۵۶ با شمارهٔ ثبت ۱۵۴۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا فاقد عناصر تزیینی و نمونه یک معماری اصیل و سنتی گیلان است. طاق نماهایی در بیرون بنا در کادرهایی چهارگوش و مستطیل جای گرفته و دارای طاق جناقی است.
در داخل بنا نیز طاق نماهایی به ارتفاع ۳۰/۳ متر دیده می شود. آجرکاری خارجی بقعه ، ساده و در قسمت فوقانی دیوارها ، قرنیزهایی متمایل به خارج وجود دارد. مصالحی که در این بنا بهکاررفته است، فقط گچ و آجرهای بسیار ظریف و زیبا با قطر سه سانتیمتر است. پی بنا از آجر است و ملات آنها گچ و داخل بنا را با اندود گچ پوشاندهاند.
در این بقعه هیچ نوع کتیبه، گچبری و یا سنگ مزاری وجود ندارد… همچنین لازم به ذکر است متأسفانه گنبد پیر محله با اینکه دارای ارزش تاریخی است اما وضعیت خوبی ندارد و رشد انواع گیاهان بر روی گنبد و شکافهای میان آجرهای آن ممکن است تخریب این بنا در آینده نزدیک را رقم بزند. همین موضوع نیاز این بنا به رسیدگی و مرمت را بیان میکند.
بقعه آقا سید ابوجعفر- رودسر
این بقعه متعلق به ابوالفضل جعفر بن محمد (ع) فرمانروای زیدی هوسم در نیمه اول قرن چهارم و سده ۹ ه.ق و در شهرستان رودسر، روستای میانده واقعشده است. این اثر در تاریخ ۴ تیر ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۰۵۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
بقعه آقا سید معین و آقا سید مبین – رودسر
این بقعه که به (دو برادران) هم معروف است ، در تمیجان و در ۵ کیلومتری جنوب غربی رودسر قرار دارد که به پسران امام موسی کاظم (ع) معروف اند. واین بقعه بنام (خانماستونه) نیز معروف است که زیارتگاه و محل اجتماع زنان است. دوره ی ساخت این بقعه به زمان کیاییان و حکومت صفویه تعلق دارد. و در دوره قاجاریه ومعاصر مرمت شده است.
در بنای بقعه شریفشان اتاق میانی و ایوانهای جانبی و ستونهای ساده که حاشیه آنها لاچ لنگری بکار رفته است . دیوارهای داخلی بقعه ، نقاشیهای مذهبی دارد. و همچنین همه ساله روزهای تاسوعا و عاشورا پذیرای خیل عزیم جمعیت است.این دو بقعه محترم جزو اثار باستانیه استان محسوب میشود
جاذبه گردشگری مذهبی گیلان
بقعه امیر بنده -کلاچای
این بقعه در ۴ کیلومتری جنوب غربی شهرستان کلاچای واقع است و دوره ساخت آن به زمان کیاییان و حکومت صفویه تعلق دارد و در دوره قاجاریه و معاصر مرمتشده است. بقعه امیر بنده دارای اتاق میانی و ایوانهای جانبی است. و ستونهای چوبی ساده و لاچ لنگری در حاشیه ایوان بهکاررفته است.
بقعه آقا سید احمد و آقا سید حیدر در امیر بنده کلاچای
این بنا در ۵ کیلومتری جنوب کلاچای و در یک منطقه جنگلی متراکم قراردارد و یک رواق سرتاسری دارد و ایوان آن ، دورتادور بنا چرخیده است. دو گور مربوط به دو امامزاده به نامهای سید احمد و سید حیدر در دو فضای جداگانه قرار گرفتهاند. دوره ساخت این بقعه به زمان کیاییان و حکومت صفویه تعلق دارد که در دوره قاجاریه و معاصر مرمت شده است.
ابن بنای قدیمی و مقدس روزانه محل زیارت بسیاری از مردم شهرستان و استان است که با گذشت زمان و عدم مرمت بهموقع، ضلع جنوب شرقی بقعه امیربنده در حال ریزش و در آستانه تخریب قرار دارد.
بقعه آقا سید محمد- آستانهاشرفیه
این بقعه در روستای «پینچا» از توابع آستانهاشرفیه قرار دارد و در دوره کیاییان و صفویه ساختهشده است. بنای بقعه با پلان مستطیل شکل و بام سفال سر، در کنار اتاق حرم دارای ایوان هایی با فیلپاهای جانبی است. دامنه ی بام سه پشته و دیوارهای ایوان با دیوار نگاه های مذهبی آراسته شده است. درِ چوبی و قدیمی بقعه دارای کتیبه هایی با آیات قرآنی و ادعیه است که تاریخ ۸۷۰ هـ.ق و نام فقیه احمد بن ابوالرضی بن علی پینچایی » بر روی آن مشاهده می شود. اشعاری از محتشم کاشانی به تاریخ ۱۳۳۳ قمری بر دیوار ایوان منقوش است.
مزار پیر شرف شاه در رضوانشهر
بقعه سید شرف شاه در روستای دار سرا، ۵ کیلومتری شرق رضوانشهر واقعشده است. روستای مزبور به احترام شرف شاه به روستای شرف شاه نیز مشهور است. شرف شاه از عرفا و شعرا قرن هشتم هجری میباشد. وی دارای دیوانی به زبان گیلکی نیز میباشد. مردم منطقه به این بقعه اعتقاد فراوانی دارند. در نزدیک مزار شرف شاه بقعه سیده بانو، مادر شرف شاه قرارگرفته است. برخی شرف شاه را از نوادگان امام موسی کاظم علیهالسلام و نسل سیزدهم ایشان دانستهاند.
پیراسد در رضوانشهر
پیر اسد در چران، ۱۱ کیلومتری شمال غربی رضوانشهر واقعشده است. بنای بقعه از سنگ، گل و چوب و بام آن از حلب سر است. بقعه فاقد صندوق و ضریح است گوری گلی که نردههای کوچک چوبی دور آن را فراگرفته وسط اتاق قرار دارد.پیر اسد از پیران و مشایخ اهل سنت محسوب میگردد.