خرم‌آباد یکی از شهرهای لر نشین استان لرستان است. و این شهر ازنظر جاذبه‌های طبیعی و تاریخی بسیار موردتوجه گردشگران می‌باشد. همچنین خرم‌آباد به دلیل قرارگیری در دره کوه‌های سر به فلک کشیده زاگرس از آب و هوایی مطبوع و فوق العاد برخوردار است. در این مقاله قصد داریم جاذبه‌های طبیعی خرم‌آباد را به شما دوستداران طبیعت معرفی نمائیم.
دریاچه کیو خرم‌آباد
این دریاچه در شمال غربی خرم‌آباد و درون شهر جای گرفته است. و یکی از جاذبه های گردشگری لرستان نیز به شمار می رود. دریاچه کیو در گویش محلی و بومی لری “سراو کیاو” خوانده می‌شود. که سروا به معنی سرآب و کیاو به معنی رنگ کبود است. دریاچه کیو در شب نیز زیبایی‌های خاص خود را دارد ولیکن تفریحات آبی و تماشای پرندگان در شب میسر نمی‌باشد. این دریاچه در ابتدا دریاچه‌ای فصلی بوده اما به دلیل افزودن آب چشمه گلستان کیو یک دریاچه دائمی شد است. دریاچه کیو ۷ هکتار گستره و ۳ تا ۷ متر عمق دارد آب این دریاچه از سرچشمه‌های مخمل کوه چشمه گلستان تأمین می‌شود.
همچنین پارک کیو در کنار دریاچه واقع‌شده است که در حقیقت باغ گیاه‌شناسی زاگرس برای ذخیره ژنتیکی جنگل‌های زاگرس و پژوهش‌های گیاه‌شناسی به گستره ۱۲ هکتار در این محل می‌باشد. بهترین زمان سفر به این دریاچه بهار و تابستان است زیرا که در این فصول طبیعت منطقه بسیار سرسبز و دیدنی است. دریاچه کیو خرم‌آباد در شمال غربی این شهر در بلوار جام جم قرار دارد.
آبشار نوژیان خرم‌آباد
نوژیان به معنای آب زنده است و دلیل نام‌گذاری این آبشار به این نام آن است. که آبشار نوژیان در بهار که چشمه‌های اطراف پرآب هستند، بیشترین پهنا را دارد و موقع خشک‌سالی کم‌جان شده و باریک‌تر می‌شود. این تغییر عرض آبشار باکم و زیادشدن آب آن حس زنده‌بودن آبشار را می‌دهد و به همین علت به آن نوژیان می‌گویند.
این آبشار زیبا در ۳۸ متری کمربندی خرم‌آباد و میان دو کوه تاف لرستان و هشت پهلو در نزدیکی روستای نوژیان قرارگرفته است. آبشار نوژیان با ارتفاع ۹۵ متر جز بلندترین آبشارهای ایران است. در اطراف این آبشار انواع گیاهان دارویی متنوع می‌روید که جز جاذبه‌های بالقوه آبشار بشمار می‌رود. آب آبشار نوژیان از چشمه‌هایی که در بالادست آن وجود دارند تأمین می‌شود. در کل باید بگوییم آب این منطقه بسیار مناسب برای پرورش ماهی قزل‌آلا می‌باشد.
امکانات رفاهی در اطراف آبشار نوزیان
این آبشار بسیار معروف و مرتفع می‌باشد، امابدلیل زیبا و بکر ماندن آن تا حد امکان سعی شده است دست‌نخورده بماند. و لذا در اطراف آبشار امکانات رفاهی زیادی وجود ندارد و تنها امکانات آبشار نوژیان سرویس بهداشتی و پارکینگ می‌باشد. لازم به ذکر است در این منطقه آنتن دهی بسیار ضعیف و مسافت پارکینگ تا آبشار سنگ‌فرش شده و حتی افراد سالمند نیز به‌راحتی می‌توانند از آن دیدن کنند.
آبشار افرینه خرم‌آباد
این آبشار در نزدیکی روستای افرینه لرستان در محل اتصال دو رودخانه چشمک و آفرینه و در نزدیکی جاده خرم‌آباد به سمت اندیمشک قرار دارد. این آبشار از رودی که از به هم پیوستن دو رود افرینه و چشمک ایجادشده سرچشمه می‌گیرد. نام این آبشار نیز نام گلی است که در آن منطقه می‌روید و نام آن افرینه است. به عقیده برخی افرینه از واژه افرنگ آمده است که در اوستا به معنی آب زاینده آب‌زا یا زاینده آب است. آبشار افرینه چهارفصل است اما در فصل زمستان آب بیشتری دارد و یکی از پرآب‌ترین آبشارهای لرستان محسوب می‌شود.
بهترین زمان سفر به آبشار افرینه خرم‌آباد فصل بهار و تابستان است چراکه لرستان دارای آب و هوایی سرد و کوهستان و همچنین بارش‌های شدید می‌باشد و در این فصول آب‌وهوای معتدل و مناسب گردش و تفریح را دارا می‌باشد. از جاذبه‌های تفریحی و دیدنی اطراف آبشار نیز می‌توان از پل تاریخی افرینه و آبشار فصلی معمولان نام برد.
پارک جنگلی مخمل کوه در لرستان
این پارک یکی از دیدنی‌های استان لرستان می‌باشد که در شمال خرم‌آباد قرار دارد. پارک جنگلی مخمل کوه در نزدیکی کوه مخمل واقع‌شده است و برای گردشگری و گذران اوقات فراغت، بخصوص در روزهای تعطیل بسیار مطلوب می‌باشد. بسیاری از مردم آن منطقه در روزهای تعطیل و آخر هفته‌ها به پارک جنگلی مخمل کوه می‌آیند و از طبیعت و آب‌وهوای مطلوب آنجا لذت می‌برند. این پارک جنگلی تمامی امکانات رفاهی ازجمله: آلاچیق، رستوران‌ها و کافه‌های متعدد را برای مسافران و گردشگران فراهم کرده است.
پارک جنگلی مخمل کوه بخشی از زاگرس شرقی بوده و ازلحاظ زمین‌شناسی به دوران سنوزوئیک مربوط است. ازآنجایی‌که این دوران با کوه‌زایی مواجه بوده، و رشته‌کوه‌های البرز، زاگرس، هیمالیا، آلپ، آند همگی حاصل این فرآیند می‌باشند. و به دنبال آن پدید آمدن کوه‌های جوان، شاداب و پر از طراوت که موجب هرچه بیشتر تماشایی شدن آن منطقه شده است. این پارک بیشتر برای سفرهای یک‌روزه مناسب است و برای اقامت باید به شهر خرم‌آباد رفته و از هتل‌های آنجا استفاده کنید. و اگر اهل برپایی کمپ هستید می‌توانید در کمال آرامش در آنجا اقامت داشته باشید. لازم به ذکر است ماشین‌های گشت آن منطقه همیشه آماده‌باش می‌باشند و پارک در امنیت کامل می‌باشد و مسافران به‌راحتی و با آرامش تمام به گشت‌وگذار خود خواهند پرداخت.
مسیرهای منتهی به پارک جنگلی مخمل کوه
در دامنه پارک جنگلی از دو طرف دو تنگه وجود دارد و تنگه جنوبی به جاده بروجرد، خرم‌آباد می‌رسد و تنگه شمالی به جاده خرم‌آباد، الشتر تمام می‌شود. تنگه شمالی ازنظر استراتژیک یک تنگه بسیار مهم می‌باشد که با نام تنگه شبیخون معرفی می‌شود. همچنین برای رفتن به این پارک باید در مرحله اول به میدان ۲۲ بهمن بروید و این مسیر را تا آخر بلوار ولی‌عصر طی کنید تا به الشتر برسید. جاده الشتر خرم‌آباد را دنبال کنید تا کوه‌های این پارک را مشاهده کنید.
پوشش گیاهی پارک جنگلی مخمل کوه
با ورود به این پارک جنگلی زیبا، بادرختان زیبا و انبوه و تنومند روبرو خواهید شد که ازجمله این درختان می‌توان از درختان: بلوط، بادام، سپیدار، و شقایق‌های وحشی نام برد. و همچنین ازجمله پوشش سرسبز این پارک خزه‌های سبزرنگ زیبایی می‌باشد که طراوت خاصی به منطقه می‌دهد البته در برخی مواقع رنگشان قهوه‌ای نیز متمایل می‌شود.
جنگل و آبشار نای انگیز خرم‌آباد
این جنگل در جنوب شرقی شهر خرم‌آباد در استان لرستان، و در روستایی به همین نام واقع‌شده است. و از دلایل معروفیت آن می‌توان از داشتن آبشاری زیبا نام برد. جنگل نای انگیز باوجود جنگل‌های بلوط نمونه باشکوه و خارق‌العاده‌ای می‌باشد که سالانه گردشگران زیادی را به‌سوی خود جلب می‌کند. می‌توان گفت این جنگل و آبشار در تمامی فصول و ماه‌ها جذابیت خود را دارد اما در بهار چیز دیگری است چون‌که به دلیل بارش باران آبشار حجم زیادی آب دارد و اما در فصل تابستان به دلیل گرمای هوا حجم آبشار نیز کاهش می‌یابد. آبشار زیبا و مرتفع نای انگیز آب خود را از چشمه‌های اطراف و همچنین سفره‌های آب زیرزمینی تأمین می‌کند. لازم به ذکر است به دلیل شکل پله‌پله بودن آبشار حوضچه‌هایی در قسمت پایینی آبشار به وجود آمده که گردشگران می‌توانند در آن حوضچه‌ها شنا کنند.
آبشار گریت خرم‌آباد
این آبشار در شمال شرقی و ۵۰ کیلومتری شهرستان خرم‌آباد واقع‌شده است. آبشار گریت بنام‌های آبشار سرکانه یا هفت‌چشمه شناخته می‌شود و دارای ارتفاعی در حدود ۱۵ ارتفاع و ۱۷ متر پهنای می‌باشد. این آبشار مسیر بسیار بکر و پوشش جنگلی دارد و برای رسیدن به آبشار باید از میان درختان بلوط، مو، زالزالک وحشی عبور کرد. ازجمله تفریحاتی که در این آبشار می‌توان انجام داد شنا و آب‌تنی است که بسیار مطلوب و دل‌نشین است. متأسفانه جاده این آبشار از کیفیت مناسبی برخوردار نیست و برای بازدید از آبشار گریت صبح حرکت کنید تابلوانید چندساعتی را در آنجا سپری کنید. و همچنین برای کوه‌نورد و خوراک نیز پیش‌بینی‌های لازم را اتخاذ نمائید. و بهترین فصل بازدید از آبشار گریت بهار می‌باشد زیرا که زیبایی‌هایش دوچندان می‌شود. البته در فصل پاییز و زمستان نیز با محیا نمودن وسایل ضروری بسیار دل‌چسب و متفاوت خواهد بود.
آبشار وارک خرم‌آباد
این آبشار یکی از جاذبه‌های طبیعی استان لرستان که در غرب نوژیان و جنوب شرقی خرم‌آباد قرارگرفته است. آبشار وارک تقریباً ۴۸ کیلومتر با خرم‌آباد فاصله دارد و یکی از جلوه‌های بی‌نظیر این شهر به‌حساب می آید این آبشار دوقلو از فراز صخره سرچشمه می‌گیرد و آب را از ارتفاع بلندی به پایین می‌ریزد. غیر از آبشار وارک طبیعت اطراف و درختان بلوط و انجیر کوهی نیز از جذابیت‌های طبیعت‌گردی این منطقه می‌باشد. بهترین زمان بازدید از آبشار وارک از اردیبهشت تا مهرماه می‌باشد. لازم به ذکر است برای بازدید از آبشار وارک باید تجهیزات و امکانات موردنیاز را با خود همراه داشته باشید.
بام لرستان
لرستان شهر جویبارها و آبشارها و طبیعت بی‌نظیر استانی کوهستانی است که هرچقدر از زیبایی‌هایش بگوییم کم گفته اییم. در شرق شهر خرم‌آباد یک مجتمع تفریحی و علمی بزرگ به اسم مدبه کوه قرار دارد که چشم‌اندازی از کل نمای شهر دارد. که به نام بام لرستان معروف است. بر روی این کوه باوجود گل و گیاهان آن‌قدر سرسبز و تماشایی است که هم در شب و هم در روز چشم‌انداز منحصربه‌فرد خود را دارد. بام لرستان با مساحت ۸۰۰ هکتاری خود فقط برای گردشگری نیست و مجتمعی تحقیقاتی نیز به‌حساب می‌آید.
در آنجا یک مرکز تحقیقاتی گیاهان دارویی و یک رصدخانه که گفته می‌شود مدرن‌ترین رصدخانه خاورمیانه است. که در ارتفاع ۵۵۰ متری و بالاترین قسمت کوه ساخته‌شده است. همچنین آبشار مصنوعی یکی دیگر از تفریحات این مجموعه می‌باشد که با ارتفاعی بیش از ۳۰۰ متر در کنار فضای سرسبز و درختان متعدد، حس طراوت و سرخوشی رو به آدم منتقل می‌کند. وجود باغ‌وحشی با گونه‌های مختلف حیوانات و پرندگان، از دیگر تفریحات بام لرستان است که گردشگران مختلف را به این مکان دعوت می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم حتماً به بام لرستان بروید و از طبیعت و تفریحات آنجا دیدن کنید.
آبشار بیشه خرم‌آباد
این آبشار در ۶۵ کیلومتری خرم‌آباد و ۳ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان درود واقع‌شده است. آبشار بیشه درواقع تلفیقی زیبایی آب و سختی سنگ و آهن است. آبشار بیشه در بین جنگل‌های بلوط و کوه‌های زاگرس قرارگرفته و بسیار محصورکننده و زیباست. ارتفاع این آبشار حدوداً ۴۸ متر است که درنهایت به رودخانه سزار سرازیر می‌شود. وجود آبشارهای زیبا در منطقه سبب گشته سالانه گردشگران زیادی برای تفریح و وقت‌گذرانی به آنجا بیایند و از مناظر زیبا و حیرت‌انگیز آن لذت ببرند.
رودخانه کرخه خرم‌آباد
این رودخانه سومین رودخانه بعد از رودهای دز و کارون می‌باشد. و نام کرخه چندین بار در کتاب تورات و سنگ‌نوشته‌های آشوریان بانام اولای آمده است. در استان خوزستان شهری بانام کوردخه یا کوردوخ وجود دارد و مقدسی از جغرافی‌دانان قرن ۴ قمری آن را شهری مملو از باغات و قصرها توصیف می‌کند. گمان می‌رود نام رود کرخه نشات گرفته از همین شهر است. رودخانه کرخه بسیار وجود حیاتی در تأمین آب جنوب کشور دارد و حوضه آبریز رود کرخه ۴۳ هزار کیلومترمربع می‌باشد که استان‌هایی مثل همدان، کرمانشاه، ایلام، کردستان، خوزستان، لرستان را نیز شامل می‌شود.
رودخانه کرخه از به هم پیوستن رودهای سیمره، قره‌سو، کشکان، گاماسیاب، چرداول به وجود آمده است. سرچشمه آن از ارتفاعات زاگرس، و با طی مسافتی به مرداب هورالعظیم می‌ریزد. سدی بر روی این رود بناشده که سد کرخه نام دارد و یکی از بزرگ‌ترین سدهای خاکی جهان نیز بشمار می‌رود.
غار دوشه خرم‌آباد
این غار دریکی از روستاهای کرشوراب از توابع بخش چنگی خرم‌آباد قرار دارد. در غار دوشه نقاشی‌هایی با قدمت ۸ هزارساله وجود دارد که توسط انسان‌های نخستین، روی سنگ‌ها حک‌شده است. در حال حاضر این نقاشی جز آثار هنری محسوب می‌شوند. نقاشی‌های غار دوشه شامل صحنه‌های شکارهای دسته‌جمعی، تصویر حیواناتی نظیر اسب و بز، جنگ‌ها که با موادی چون چربی حیوانات و شاخه‌های سوخته ترسیم‌شده‌اند. همچنین درون غار دو کتیبه نیز از آن زمان‌ها برجای‌مانده است. خوشبختانه آثار درون غار دوشه به دلیل دوری از عوامل مخرب مثل آب، باد، نور هنوز هم سالم مانده‌اند. بازدید از این آثار قدیمی که هنر دست اجدادمان می‌باشد، بسیار مهیج می‌باشد.
